Откако му бил вперен наполнет пиштол во глава, италијанскиот земјопоседник Лазаро Д’Аурија конечно се согласил со барањата на новата и најнасилна мафија во земјата.
Д’Аурија, земјоделец од италијанската област Апулија, минатото постојано се спротивставувал на нивните обиди за изнуда. Тоа вклучувало закани и палење пожари и нанесување штета на неговите посеви и имот.
Но, по ненадејната посета на десет мажи, меѓу кои и бос со пиштол, фармерот се согласил да им плаќа 150.000 евра годишно. Д’Аурија го пријавил случајот во полиција веќе следниот ден и станал еден од ретките луѓе кои се спротивставиле на неистакнатата мафија во Фоџа. Иако долго време беше игнорирана, денес се смета за најнасилна италијанска криминална организација.
„Кога повеќе граѓани би поднеле тужби, локалната мафија би ослабела“, рече Д’Аурија, која живее под полициска заштита од 2017 година.
„Граѓани, зборувајте!“ апелира 57-годишниот земјоделец, кој смета дека неодамнешните постапки на владата укажуваат на тоа дека локалната мафија може да ослаби доколку локалното население ги надмине стравовите.
„Тоа е рудиментирана, примитивна мафија“
Крвавите војни на локалните мафијашки кланови порано се припишуваа на расправии меѓу земјоделците, но таканаречената Четврта мафија, по многу попознатите Коза ностра (Сицилија), ‘Ндрангета (Калабрија)и Камора (Неапол), конечно ја крена земјата на нозе.
Најмладата италијанска мафија веќе има контрола над големиот југоисточен регион Апулија. Својата каса ја полни со трговија со дрога, изнуда, вооружени грабежи и кражби на возила и добиток за откуп.
„Тоа е рудиментирана, примитивна мафија. Многу насилна и многу агресивна“, рече Лудовико Вакаро, јавен обвинител на Фоџа. Додека другите мафијашки организации се префрлија на помалку впечатливи и попрофитабилни активности, вклучително и инфилтрација во легалната економија, мафијата во Фоџа сè уште е во зародиш.
„Другите мафијашки групи еволуираа, па помалку пукаат и работат тивко за да останат незабележани. И ова е сепак мафија која за да ја покаже својата моќ над територијата пука и убива“, изјави Вакаро.
Мафијата од Фоџа е всушност име за организација која се состои од различни групи. Провинцијата Фоџа има трета највисока стапка на убиства во Италија, а пет од 16-те убиства минатата година биле поврзани со мафијата. Мафијашките семејства од различни области често соработуваат и ги делат изнудените пари меѓу себе, кои се користат за плаќање на соработниците и затворениците.
„Понекогаш доаѓа до конфликт околу распределбата на незаконски стекнатите пари, по што меѓусебно се расправаат и почнуваат да се убиваат“, изјави заменик началникот на полицијата Марио Грасија. Секоја група има своја специјалност, од вооружени грабежи на товарни камиони во Церињола до традиционалните методи кои се користат во Фоџа.
Таму, по ноќните бомбашки напади на излози и автомобили, многу колебливи трговци сепак одлучуваат да ѝ платат на мафијата. Ако не платат, фармерите во Сан Северо често ги наоѓаат маслиновите дрвја исечени, посевите изгорени или тракторите и добитокот украдени. Во Гаргано, чиј атрактивен брег носи многу туристи, но и албански пратки на дрога, мафијата е крајно насилна.
Пред четири години беше оставен човечки череп пред општинската зграда за градоначалникот на малиот град Монте Сан Анџело. Истата година, козја глава, одрана и прободена со нож, била оставена на адвокатот на мајката на исчезнатата жртва на мафија.
Мафијата во Гаргано е позната по тоа што на жртвите им пука во лице или ги фрла во пештери, соопштија властите. „Лесно е да се сокријат работите. Одвреме-навреме наидуваме на нешто сериозно како украдени автомобили и тела на исчезнати луѓе“, изјави јавниот обвинител Вакаро.
За време на неодамнешното возење со полицијата низ градот Фоџа, новинарите на AFP видоа бројни потсетници за крвопролевањето што го тероризираше населението со децении. Таму е местото каде што бил застрелан градител Џовани Панунцио во 1992 година бидејќи тој бил првиот што ја пријавил мафијата.
Има и напуштена селска куќа во која полицијата спречила заседа на локален бизнисмен минатата година и кафуле чиј сопственик починал откако бил прободен во око за време на грабеж во 2020 година.
„Во моментов нема мафијашки војни, но има уште сметки што треба да се подмират“, рече детективот, кој сакаше да остане анонимен.
Во ноември 2022 година, Никола Ди Риензо (21) беше најден мртов во јавен парк откако со часови лежел застрелан пет пати пред да се предаде неговиот 17-годишен убиец. Во меѓувреме „никој ништо не рекол, никој ништо не слушнал“, вели детективот. Заменик началникот на полицијата Грасија рече дека е особено загрижен бидејќи три од минатогодишните убиства биле извршени од малолетници.
„Оние кои учествуваат во овие ‘детски банди’ имаат семејни врски со поединци поврзани со организираниот криминал“, рече тој. Најновата опасност е инфилтрација во јавните институции. Градскиот совет на Фоџа беше распуштен во 2021 година поради инфилтрација на мафијата, а градоначалникот е уапсен под обвинение за корупција.
Во последниве години, голем број мафијашки босови, вклучувајќи ги Роко Морети и Роберто Синези, завршија во затвор додека властите се обидуваат да ја преземат контролата на територијата во која доминира мафијата. Претстојното ослободување на еден од нивните ривали, Рафаеле Толонезе, и затворската пауза на шефот на Гаргано, Марко Радуан минатиот месец, носат нови предизвици.
Министерот за внатрешни работи Матео Пјантедоси ја посети Фоџа во февруари за да се обиде да го увери локалното население. Тој им вети зголемена безбедност, која вклучува поставување на камери за надзор и улични светилки, за кои локалните власти велат дека се многу потребни.
Надвор од овие најосновни мерки, очајно се потребни повеќе полиција, обвинители и судови за да се спротивстави на „климата на страв и заплашување, културна и социјална сиромаштија“, тврди Вакаро. Има само еден суд во целиот регион, а има повеќе од 12.000 кривични предмети кои чекаат на судење.
„На толку голема површина, или државата има контрола или криминалците ќе ја преземат“, рече Вакаро.
Минатото лето, полињата со пченица на Лазаро Д’Аурија изгореа во пламен. Изгореле три негови трактори. Она што е полошо, рече тој, е што банката му ги намали кредитните лимити на половина бидејќи го сметаат за „висок ризик“. Земјоделецот, сепак, гледа надеж во неодамнешните апсења и пресуди кои покажуваат дека државата зазема посериозен став против мафијата.
„Се чувствувам многу побезбедно од порано. Но, секогаш постои страв“, рече тој.