Корисникот на платформата „X„ потпишан како „Man from Skopjе“ со подолга објава повторно го актуелизираше проблемот со густите и многубројни градби во скопски Центар.
Вели дека треба да прашаме дали сакаме да живееме во ваков град!
Неговата објава ја пренесуваме во целост:
– Моментално на Центар му се случува најголема форма на гентрификација од било-кога досега, без никаква тенденција да спласне.. како тргнало сите во кревети на 3 спрата ќе спиеме и кафези ќе има во становите како во Тајланд, за повеќе фамилии да спијат во ист стан.
Прозор? Што беше тоа прозор?
Замисли се како чекориш низ срцето на градот, каде некогаш се восхитувавме на спојот на старото и новото, на хармонијата на минатото и сегашноста. Токму таа суштина, душата на нашиот град, е под опсада, не од некоја надворешна сила, туку од нешто многу поопасно: ГЕНТРИФИКАЦИЈА.
Но, ова не е само било каква гентрификација; таа е невидена досега во нашата историја, без никакви знаци дека ќе се смири. Пази сега колку длабоко оди оваа промена и во каква бизарна иднина не влече Процесот започна суптилно, речиси незабележливо, со модерни кафулиња и скапи бутици што никнуваа како печурки по дожд.
Но, потоа ескалираше.
Цените на становите во центарот на градот почнаа да се искачуваат, не како по скали, туку небаре како со експрес-лифт незапирливо кон врвот кој е толку недостижен. Старите соседи, оние што порано споделуваа приказни за минатото на градот над шолји кафе, почнаа да исчезнуваат, еден по еден, заменети со странци без интерес за суштината и традициите на нашата заедница. Еве каде приказната зема пресврт кон чиста апсурдност: замисли иднина, не премногу далечна, каде лудилото на цените на станови и недостигот на простор не тераат кон крајности.
Замисли: кревети на спрат, не било какви, туку трокатни, натрупани во секој стан. Замисли се како лежиш на најгорниот спрат, толку блиску до таванот што едвај можеш да седнеш, додека под тебе, на двата други ката, лежат луѓе што едвај ги познаваш. Оваа сценарио, еднаш далечна ноќна мора, станува веројатна реалност. И не запира тука со креветите на спрат. Недостатокот на простор воведува ера на кафези во становите, што потсетуваат на најпренаселените агли на Бангкок. Овие кафези, мали и тесни, се распрснати низ дневните соби, претворајќи ги домовите во нешто што повеќе личи на засолништа за животни отколку на простори за луѓе.
Идејата, колку и да звучи чудно, е да се сместат повеќе семејства во еден стан, очајнички обид да се искористи ограничениот стамбен простор до неговите граници. Но, што е со прозорците? тие порти кон светот надвор, што нудат погледи кон небото, улиците или трепкањето на животот во градот? Во нашата приказна, прозорците стануваат реликвии од минатото, луксуз толку редок што самиот прашањето се поставува, “Што беше прозорец?” Брзо може да завршиме на место каде природната светлина и свежиот воздух, еднаш земани здраво-за-готово, сега се скапо-тргувани стоки, кои ретко кој ќе може да си ги дозволи.
Како што се движиме низ овој трансформиран град, суштината на она што го правеше домот ’дом’ пополека но се поизвесно бледее. Заедничкиот дух, отворените врати, споделениот живот – сè се то ствари кои стануваат жртви на оваа неуморна гентрификација. Тоа е приказна за загуба, не само на домови, туку и на идентитет, додека градот морфира во “лушпа” на своето поранешно “јас”, непрепознатлив за оние што некогаш го сакаа. Оваа приказна, иако (сега за сега) измислена, служи како остар “wake-up call” Таа е почеток на разговор за патот по кој одиме, изборите што ги правиме и иднината што ја градиме. Додека стоиме на оваа раскрсница, мораме да се прашаме сите ние: во каков град сакаме да живееме? И по која цена?