Д-р мед.сци. Маја Милованчева-Поповска
интернист-нефролог
ПЗУ Промедика Медикал Центар
Денес се знаат стратегиите како да се третира дијабетесот многу поуспешно и поефикасно.
Физичката активност е важен дел од третманот, заедно со одржувањето на глукозата во крвта во нормални граници, здравата исхрана и лекарствата или инсулинот. Контролата на глукозата во крвата е есенцијална за превенција на компликациите, оштетување на очите, нервите, бубрезите.
Вежбањето помага за намалување на крвниот притисок, подобра контрола на тежината, зголемување на добриот ХДЛ холестерол, за посилни мускули и коски, повеќе енергија, намалување на анксиозноста, подобро расположение и спиење, за општо добро здравје и душевен мир. Вежбањето помага срцето да се одржи здраво и силно, се намалува ризикот за срцеви болести.
За луѓето со дијабетес има и дополнителна корист – се намалува нивото на глукоза во крвта (мускулите ја користат глукозата) и се зголемува осетливоста на телото на инсулин, инсулинот е поефикасен, клетките подобро ја користат глукозата. Сите форми на вежбање се добри во намалувае на HbA1c. За намалување на инсулинската резистенција, најдобра е комбинација од вежби.
Вежбањето ја подобрува рамнотежата. Вежби за рамнотежа (tai chi) се препорачуваат за лицата над 40-тата година со дијабетес, 2-3 пати неделно.
Важно е пред започнување со вежбање да се консултира доктор и да се почне бавно, постепено да се продолжува времетраењето и интензитетот на вежбањето кое треба да стане рутина.
Поради опасности асоцирани со дијабетесот потребно е да се носи идентификација дека се има дијабетес. Да се внимава да се остане хидриран со пиење вода.
Да се провери глукозата во крвта пред и по вежбање за да се биде сигурен дека е во сигурни граници. Да се имаат цврсти бонбони или таблети глукоза во случај да падне шеќерот во крвта.
Најдобро време за вежбање е 1-3 часа по хранење, кога нивото на шеќер во крвта е највисоко. Ако се употребува инсулин, важно е да се тестира глукозата во крвта пред вежбањето за да се избегне хипогликемија.
Пешачење, брзо одење – аеробични вежби, три пати неделно, вкупно 150 минути.
Tai chi – бавни и релаксирачки движења, одличен избор за лица со дијабетес, обезбедува фитнес и намалување на стресот во исто време. Ја подобрува рамнотежата, се намалува оштетувањто на нервите.
Вежби за сила, дигање тежини – изградба на повеќе мускули наместо масно ткиво е корисно бидејќи мускулите најмногу трошат глукоза и поефикасно се контролира глукозата во крвта.
Јога – колку повеќе, толку подобро. Стресот и депресивните симптоми се намалуваат, помага за намалување на масното ткиво, ја подобрува инсулинската резистенција и нервната функција.
Пливање – аеробична вежба, идеална за лица со дијабетес бидејќи нема притисок на зглобовите и стопалата. Сс подобрува циркулацијата низ целто тело – дијабетесот го намалува протокот на крв низ малите крвни садови.
Велосипед, статичен велосипед – аеробична вежба, помага за подобра функција на срцето и белите дробови. Статичниот велосипед дава поголема сигурност – го нема ризикот од падови поради намалена рамнотежа. Ја подобрува циркулацијата во нозете, согорува доста калории и помага за одржување на здрава тежина.
Вежби за флексибилност – истегнување пред и по вежбање ги релаксира мускулите и се намалува мускулнта болка.