Откако помина речиси пет месеци на аеродром во Јужна Кореја, Дмитриј конечно може да дише свеж воздух.
Сепак, тој допрва треба да ја вкуси слободата – а неговата вистинска агонија можеби само што започнала.
Тој е еден од петте Руси кои беа блокирани на меѓународниот аеродром Инчеон минатата година додека се обидуваа да избегаат од мобилизацијата на Москва по војната во Украина. Министерството за правда на Јужна Кореја ги одби нивните барања за статус на бегалци, оставајќи ги во неизвесност на аеродромот, пишува Си-Ен-Ен. Премногу исплашени да се вратат во Русија, тие прибегнаа да останат на аеродромот, живеејќи од оброците што им ги делеше јужнокорејскиот оддел за имиграција.
На Дмитриј (не е неговото вистинско име, тој побарал да остане анонимен поради страв од одмазда ако биде испратен дома) и на уште еден од мажите им било дозволено да го напуштат аеродромот оваа недела и да се пријават во Центарот за поддршка на странци додека трае нивниот спор со министерството. На аеродромот остануваат уште тројца. Нејасно е зошто мажите не се обиделе да стигнат до трета земја откако ги сфатиле тешкотиите со кои ќе се соочат во Јужна Кореја.
Може да поминат месеци или години за да се обработи барањето за статус на бегалец во Јужна Кореја, а во меѓувреме на Дмитриј ќе му треба одобрение доколку сака да го напушти центарот. А потоа ќе се соочи со полициски час во 18:00 часот и мора да се тестира за ковид на своја сметка. Исто така, нема да смее да работи најмалку шест месеци, а можеби и подолго.
Но, за Дмитриј ова полу-постоење е подобро од алтернативата, иако морал да ги остави сопругата и 7-годишниот син во Русија.
„Многу ми недостига мојот син“, рекол 30-годишниот Дмитриј, жалејќи се дека неговиот син не разбира зошто морал да замине. Тој е премногу емотивен за да каже нешто друго за неговото семејство.
Дмитриј побегнал од Русија минатиот октомври, откако претседателот Владимир Путин повика на мобилизација на 300.000 луѓе за војната во Украина. Тој бил еден од стотиците илјади луѓе кои ја напуштија својата татковина во неделите и месеците по објавувањето на 21 септември. Се плашеше дека ќе биде меѓу првите што ќе го испратат на фронтот бидејќи имал досие за противење на властите.
„Се чувствував ужасно затоа што протестирав на антивоени собири. Тогаш решив дека морам да ја напуштам Русија“, рече Дмитриј, додавајќи дека шест негови пријатели веќе загинале во Украина.
Неговиот прв план бил да оди во Казахстан, но се предомислил кога слушнал дека земјата ги депортира бегалците Руси. Јужна Кореја била единствената демократска земја во која можел да лета во тоа време, иако бил свесен дека земјата не гледа љубезно на оние што се обидуваат да избегнат регрутирање – имајќи предвид дека имаат свој задолжителен воен рок од најмалку 18 месеци што повеќето мажи мора да го отслужат до 28 години.
„Јас не бегам од регрутирање, јас сум против војната. Во суштина, не сакам да убивам луѓе, така што не сум дезертер“, рече Дмитриј, што е пораката што тој сака претставниците во Сеул да ја слушаат.
До оваа недела, неговиот оброк во Сеул се состоел главно од колачи и сок за ручек и пилешко и ориз за вечера, како што било обезбедено од службата за имиграција. Помеѓу оброците шетал низ аеродромот. Тој ја перел облеката во јавен тоалет и вели дека немало топла вода за туширање во изминатиот месец, што имиграциската служба го негира.
„Нема топла вода еден месец. Ја пуштам топлата вода, но ништо не излегува“, вели Дмитриј во видеото што го снимил за да го потврди своето тврдење. Тој рече дека во аеродромот спиел на подот во мала соба со уште 15 баратели на азил.
Во владиниот центар условите се забележливо подобри: „Добро нѐ хранат, има машина за перење, има пегла, има топла вода, секаде е чисто и сите се однесуваат одлично со нас.“
Барањето азил на Дмитриј не е воопшто едноставно. Тој го добил правото да аплицира за статус на бегалец во февруари, откако успешно ја оспорил одлуката на Министерството за правда во Окружниот суд во Инчеон. Сепак, министерството неделава најави дека ќе поднесе жалба на одлуката.
Неговиот адвокат рече дека сега може да поминат уште пет месеци пред тој воопшто да знае дали има право да поднесе барање. Дури и тогаш, успехот е далеку од гарантиран со оглед на малиот број барања за бегалци што ги прифаќа Јужна Кореја.
Во текот на 2019 година, пред пандемијата на Ковид да го ограничи бројот на апликанти, само 79 од скоро 15.500 апликанти добиле статус на бегалец во Јужна Кореја.
„Дури и САД имаат стапка на одобрување статус на бегалци од речиси 10 проценти. Но, во Јужна Кореја, стапката е помала од 1 процент. Ќе дадеме сѐ од себе, но мислам дека ќе биде тешко во јужнокорејската реалност“, рече неговиот адвокат Ли Џонг-Чан.
Ли рече дека најдобрата шанса за азил на Дмитриј лежи во овој аргумент: „Приговорот за служење во војска за време на војна е за „прогон поради политички мислења“, што е една од петте причини поради кои луѓето бараат статус на бегалци“.
Но, тоа веројатно ќе биде долг процес. Адвокатот проценува дека треба да почекаат околу пет месеци за да дознаат дали имаат право да аплицираат за статус на бегалец, а потоа уште една до две години пред да знаат дали можат да го добијат.
Ако апликацијата биде одбиена, Дмитриј сепак може да остане во земјата со хуманитарна дозвола за престој – иако тоа би имало свои недостатоци.
Ли рече дека луѓето со статус на хуманитарен престој се исклучени од повеќето бенефиции што ги добиваат жителите или бегалците во Јужна Кореја. Нема да бидат ставени во ситуација да мора да заминат, но ќе живеат во Јужна Кореја со многу ограничувања.
Сепак, можеби сепак е подобро од алтернативата. Ли рече дека вниманието на медиумите значело дека нивниот случај сега е добро познат во Русија, така што мажите би можеле да бидат во уште поголема опасност доколку бидат депортирани.
Доколку не може да добие азил во Јужна Кореја, Дмитриј рече дека ќе размисли да побара од амбасадите на Соединетите Држави и Канада да ја разгледаат понудата за азил. Но, дури и ако некоја од тие земји конечно го прифати, на Дмитри нема да му биде лесно.
Тој рече дека никогаш не помислил дека ќе ја напушти Русија бидејќи тоа е негов дом и дека се уште се надева дека ќе може да се врати еден ден. „Би било одлично ако можам да се вратам дома во Русија. Тоа би значело дека сето ова е готово, па што побрзо, толку подобро“, изјавил Дмитриј за Си-Ен-Ен.