На сите им здодеа короната. Алармите повторно „врескаат“ поради новиот вид, но вестите за крајот на годината се сè уште добри: се чини дека „омикрон“ е поблаг, „бустер“ дозата на вакцината делува, а тука е и првата пилула за корона.
Според една студија од Англија, новиот вид на вирус познат како „омикрон“ има 20 до 25 отсто помали шанси да доведе до болничко лекување отколку „делта“ мутацијата. Лабораториските експерименти покажуваат дека „омикрон“ има помала способност да ги инфицира белодробните клетки.
Иако останува да се види дали наодите ќе се потврдат во пракса, се чини дека „омикрон“ ќе биде поблаг. Но, ќе се шири побрзо откако поради бројните мутации на „спајк“ протеинот често го заобиколува имунолошкиот одговор што го стекнавме со почетната вакцинација или со пренесување на првите варијанти на вирусот.
Една шкотска студија покажува дека ризикот од одење во болница со „омикрон“ е дури две третини помал и дека овој вид практично не предизвикува посериозни симптоми кај лица под 60-годишна возраст. Таа студија исто така покажа дека „бустер“ вакцината – третата доза – штити од симптоми во голема мера.
Во прилог на тоа зборува студија од австралискиот регион Нов Јужен Велс. Сепак, речиси сите се вакцинирани таму – а заразените со „омикрон“ завршуваат во болница двојно почесто од оние со „делта“.
Сепак, научниците предупредуваат дека опасноста лежи во фактот што „омикрон“ е многу позаразен. Дури и протокот на болеста да биде поблаг, ако за краток временски период се заразат огромен број луѓе – доволно ќе биде преоптоварување на болничките капацитети.
Дали се ближи крајот на пандемијата?
Некои веќе предвидуваат дека „омикрон“ полека но сигурно става крај на пандемијата. Затоа што, таа варијанта е попаметна и еволутивно супериорна во однос на делтата. Ова значи дека се шири побрзо, но поретко ги убива своите домаќини. „Омикрон“ наскоро треба да има предност пред „делта“.
Иако вирусот нема брзо да се искорени – можеби никогаш – постојат сите шанси тој да стане ендемичен. Тоа би значело дека нема пандемија, туку дека овде-онде локално или сезонски ќе се појавува ослабена верзија на вирусот – исто како грипот во зима. Тогаш би се заштитиле од него како и од грипот – со годишна вакцинација.
Добрата вест е што производителите на вакцини тврдат – и првите студии го покажуваат тоа – дека бустер дозата добро штити од „омикрон“. Тоа го вели „Новавакс“, чија вакцина неодамна беше одобрена во ЕУ. Големи надежи се полагаат на оваа протеинска вакцина бидејќи има многу луѓе кои се скептични за новата mRNA технологија, па затоа ги избегнаа Moderna и Bayontek / Pfizer.
Производителите на тие две вакцини најавија и дека третата доза одлично делува против новиот вид. Истото го најавија и производителите на AstraZeneca.
Првата антивирусна пилула
Pfizer деновиве има уште една голема вест – Американската агенција за лекови издаде итно одобрение за нивната антивирусна пилула наречена Paxlovid. Една интерна анализа на Pfizer покажува дека лекот ја намалува стапката на смртност за 89 проценти.
Paxlovid всушност ја успорува репликацијата на вирусот. Секој што е болен го пие апчето дома два пати дневно, вкупно пет дена, во комбинација со друг препарат. Целта на овој лек е да се избегне сериозен тек на болеста и да се спречи да оди во болница.
Во тек е постапката за одобрување пред Европската агенција за лекови. Тие велат дека таблетите би можеле да се препишуваат на возрасни пациенти на кои не им е потребен дополнителен кислород, а имаат зголемен ризик од тешка болест.
Производството сè уште нема да биде масовно, така што овој лек моментално е скап. Така американските власти нарачаа десет милиони пакети за околу пет милијарди долари.
Првите 265.000 ќе бидат испорачани во јануари.