Талибанците или „студенти“ на пашту јазик, се појавија во почетокот на 1990 година во северен Пакистан по повлекувањето на советските трупи од Авганистан.
Тие првпат се истакнаа во пограничната област на северен Пакистан и југоисточен Авганистан во 1994 година.
Тие ветија дека ќе се борат против корупцијата и ќе ја подобрат безбедноста, а во тоа време, многу Авганистанци беа уморни од ароганцијата и меѓусебните конфликти на муџахедините за време на граѓанската војна, пренесува Би -Би -Си.
Се верува дека Талибанците првпат се појавиле во верските училишта, главно финансирани од Саудиска Арабија, со проповедање на тешката струја на исламот.
Тие ја спроведоа својата строга верзија на шеријатскиот закон и воведоа брутални казни.
„Што ако Американците навистина го напуштат Авганистан?
Мажите беа принудени да растат брада, а жените мораа да носат бурка што го покрива целото тело.
Талибанците забранија телевизија, музика и кина, и не одобрија образование на девојчињата.
Од југозападниот дел на Авганистан, Талибанците брзо го проширија своето влијание.
Во септември 1995 година, тие ја зазедоа провинцијата Херат, која се граничи со Иран, а точно една година подоцна, тие го зазедоа авганистанскиот главен град, Кабул, соборувајќи го режимот на претседателот Бурханудин Рабани, еден од основачите на авганистанските муџахедини, кој се спротивстави на советската окупација.
До 1998 година, Талибанците имаа контрола врз речиси 90 проценти од Авганистан.
Тие беа обвинети за разни прекршувања на човековите права и културна недела.
Еден од озлогласените примери се случи во 2001 година, кога Талибанците почнаа да ги уништуваат познатите скулптури на Буда во Бамијан, во централен Авганистан.
Пакистан постојано негираше дека ги поддржува Талибанците, но според Би -Би -Си, нема сомнение дека многу Авганистанци кои првично се приклучија на движењето се школувале во верски училишта во Пакистан.
Во еден момент, тие станаа закана што може да го дестабилизира Пакистан од областите што ги контролираа во северозападниот дел на земјата.
Еден од најпознатите напади на пакистанските талибанци се случи во октомври 2012 година, кога се обидоа да ја убијат пакистанската студентка Малала Јусафзаи на пат кон дома во градот Мингори. Јусуфзаи, која се опорави од тешката повреда, стана активист за женски права, а во 2014 година ја доби Нобеловата награда за мир.
Големата воена офанзива две години подоцна, по масакрот во училиштето во Пешавар, во кој загинаа повеќе од 140 луѓе, претежно деца, го намали влијанието на Талибанците во Пакистан, додава Би -Би -Си.
Талибанците го заштитија водачот на терористичката мрежа Ал Каеда, Осама бин Ладен, и одбија да го екстрадираат, па затоа еден месец по нападите извршени на 11 септември, САД започнаа воздушни напади врз Авганистан.
До првата недела од декември, режимот на Талибанците беше соборен.
Наводно, многу високи лидери на талибанците се засолниле во пакистанскиот град Куету, од каде што спроведоа операции.
И покрај зголемениот број странски војници, Талибанците постепено се вратија, а потоа го проширија своето влијание во Авганистан, правејќи огромни делови од земјата несигурни, додека насилството во земјата се врати на ниво што не беше забележано од 2001 година.
Имаше многу талибански напади врз Кабул, и во септември 2012 година, тие извршија акција врз кампот на НАТО Бастион.
Надежта за мир преку преговори се појави во 2013 година, кога Талибанците ги објавија плановите за отворање канцеларија во Катар.
Сепак, недовербата од сите страни остана висока и насилството продолжи.
Во август 2015 година, Талибанците признаа дека повеќе од две години ја прикривале смртта на нивниот водач Мула Омар, кој наводно починал поради здравствени проблеми во болница во Пакистан.
Во септември, групата рече дека внатрешните борби завршиле и се собраа околу новиот водач Мула Мансур, кој беше заменик на Мула Омар.
Во тоа време, тие ја преземаа контролата врз главниот град на една провинција, за прв пат по поразот во 2001 година, преземајќи ја контролата врз стратешки важниот град Кундуз.
Мула Мансур беше убиен во напад на американско беспилотно летало во мај 2016 година, а го наследи неговиот заменик Маулви Хибатулах Акунџада, кој се уште е на чело на Талибанците.
По мировниот договор САД-Талибан од февруари 2020 година, се чинеше дека Талибанците ја сменија својата тактика и од сложени напади во градовите и воените утврдувања се префрлија на бран насочени убиства.
Целите – новинари, судии, мировни активисти, жени на позиции – се чини дека сугерираа дека Талибанците не ја сменија нивната екстремистичка идеологија, туку само нивната стратегија.
Тие се сметаат за нумерички посилни сега отколку во било кое време, откако беа соборени во 2001 година, според Би -Би -Си.
Според последните проценки на НАТО, Талибанците имаат до 85.000 борци.
Групата може да заработува дури 1,5 милијарди долари годишно, што е огромен пораст во последната деценија. Дел од нив доаѓа преку дрога – Авганистан е најголемиот светски производител на опиум, а повеќето афион – кој се користи за хероин – се одгледува во области под контрола на Талибанците, наведува Би -Би -Си.
Талибанците, исто така, заработуваат со оданочување на луѓето што патуваат низ нивната територија и преку бизниси како што се телекомуникации, електрична енергија и минерали.
Странските земји, вклучително и Пакистан и Иран, негираат дека ги финансираат, но, како што додава британскиот јавен сервис, се смета дека тоа го прават приватни лица од регионот.
Comments are closed.