Ричард Левитан е лекар во итната медицинска помош во Њујорк. Тој 10 дена волонтираше во болницата во Белви, која беше претворена во „Ковид“ болница во Њујорк, а по неговото искуство, како што вели, инфекцијата тивко ги убива пациентите со Ковид-19. Неговата приказна ја пренесуваме во целост.
“30 години сум лекар во Итната медицинска помош. Во 1994 година, смислив систем за дообука на лекари за интубација, постапка за вметнување цевки за дишење. Поради ова, ја истражував процедурата за интубација многу подлабоко и многу подобро ги запознав дишните патишта, затоа сум предавал предавања на колегите ширум светот во последните 20 години.
Кон крајот на март, кога Њујоршкиот болнички систем се преполни со пациенти, се пријавив на волонтирање во болницата во Белви. Во тие денови, јас забележав една работа – не успеваме да ги дијагностицираме смртоносните случаи на пневмонија доволно рано. Ако ги забележивме порано, би можеле да ги ставиме овие пациенти на респиратор и да ги спасиме нивните животи многу полесно.
Разговарав и за тоа со мојот колега и пријател, д-р Ник Коут, исто така лекар во Итната медицинска помош во Бронкс. Бев љубопитен како тој ја гледа оваа работа и како се справува со своите пациенти. „Рич, никогаш не сум видел нешто слично“, ми рече тој.
Тој беше во право. Воспалението на белите дробови како резултат на коронавирусот ги наполни сите болници во Њујорк за исклучително кратко време. Обично, амбуланта во Њујорк во чекалната има мешавина од различни пациенти – од оние со срцев удар, мозочен удар, повреди, до оние кои не се опасни по живот, како што се ортопедски повреди или мигрена.
Сепак, во болницата во Белви, сите вонредни состојби имаа пневмонија поради Ковид-19. Само во првиот час од мојата прва смена, вметнав цевки за дишење кај двајца пациенти.
Излегува дека дури и пациенти без респираторни проблеми имаат пневмонија Ковид-19. На пример, пациент кој дошол со убод во рамото, кого упативме за можна повреда на белите дробови, има пневмонија. Пациентите што ги скениравме за повреди се покажаа и со пневмонија. Постарите пациенти, кои дојдоа затоа што се онесвестиле надвор од непознати причини, имаа пневмонија. Многумина од пациентите со дијабет кои дојдоа кај нас заради овие проблеми имаа пневмонија.
А она што најмногу нè изненади беше: Овие пациенти не пријавиле проблеми со дишењето, иако снимките покажале дека имаат воспаление и нивото на кислород е под нормалното. Како е можно тоа?
Тивка хипоксија
Дури сега почнавме да сфаќаме дека пневмонијата на Ковид-19 првично предизвикува форма на недостаток на кислород што го нарекуваме „тивка хипоксија“. Тивко е затоа што е речиси невозможно да се забележи.
Пневмонија е инфекција во која белите дробови се полни со гној или вода. Нормално, пациентите доживуваат непријатност во градите, болка во дишењето или слични проблеми. Меѓутоа, на почетокот на пневмонијата од Ковид-19, пациентите не го чувствуваат овој недостаток на здив, дури и кога имаат недостаток на кислород. До моментот кога ќе ги почувствуваат првите проблеми, тие веќе имаат алармантно ниско ниво на кислород и умерена до тешка пневмонија. Нормалното ниво на заситеност е од 94 до 100 проценти. Сум видел многу пациенти со ужасна 50 проценти заситеност деновиве.
На мое изненадување, повеќето од моите пациенти ми кажаа дека се чувствувале болни околу една недела, дека имаат треска, кашлица, проблеми со желудникот и замор, но не и со проблеми со дишењето. Кога се пријавиле во болницата за респираторни проблеми, се чини дека тие се веќе во критична состојба.
Во нормални околности, пациентите кои итно се интубираат се во состојба на шок, но веќе дишат, нивната ментална состојба е променета. Пациентите кои имаат потреба од интубација заради акутна хипоксија, обично се во несвест или го користат секој можен мускул за да дишат барем малку. Тие се во исклучително тешка состојба. И пневмонија со Ковид-19 е сосема поинаква.
Повеќето од моите пациенти со коронавирус во тие денови имаа неверојатно ниско ниво на заситеност, скоро на работ на смртта, но тие користеа мобилни телефони без проблеми при мерењето на нивната заситеност. Иако дишеа брзо, тие имаа минимални проблеми и покрај тоа што нивото на кислород беше на опасно ниво.
Дури сега полека сфаќаме што се случува
Коронавирусот ги напаѓа клетките што сочинуваат сурфактант на белите дробови, липидна протеинска маса што ги обложува sидовите на алвеолите и помага во одржувањето на воздушните кеси во белите дробови отворени меѓу вдишувањата. Кога започнува воспалението на Ковид-19, воздушните перничиња не функционираат добро и нивото на кислородот паѓа. Сепак, самите бели дробови сè уште работат релативно добро и во нив нема течност. Ова значи дека пациентите сè уште можат да исфрлат јаглерод диоксид, и се додека некое лице избегне јаглерод диоксид непречено, нема останување без здив.
Пациентите потоа го компензираат недостатокот на кислород во крвта со дишење побрзо и подлабоко, па дури и не се свесни за тоа. Тоа е тивка хипоксија. Ваквото дишење го забрзува воспалението и ги оштетува воздушните перничиња. Практично, пациентот ја влошува самата состојба и ги оштетува белите дробови со дишење подлабоко и побрзо. 20 проценти од пациентите во оваа состојба потоа влегуваат во смртоносна фаза на пневмонија, кога е исполнето со течност, нивото на јаглерод диоксид се крева, а пациентите страдаат од акутна слабост на белите дробови.
До моментот кога пациентите ќе ги забележат првите егзацербации, тие веќе се во сериозна состојба и на повеќето им е потребен респиратор.
Тивка хипоксија е одговорна за повеќето тешки состојби на Ковид-19, кои навидум умираат одеднаш, без претходни проблеми и сериозни симптоми. Поради тивка хипоксија, исто така, имаме преоптоварени болници – повеќето луѓе скоро и да немаат никакви симптоми, а кога тоа го прават, тие веќе се во респираторна состојба затоа што воспалението напредувало. Па дури и на респиратор, повеќето умираат.
Избегнувањето на респиратори ќе биде голема победа и за пациентите и за здравствениот систем. Ресурсите потребни за респираторни пациенти се огромни. Повеќето од нив мора да добијат многу седативи, пумпи и дополнителни лекови. Покрај цевките во грлото, тие имаат и тубули во абдоменот и мочниот меур. Цели тимови на луѓе треба да се грижат за пациентот.
Постои начин да се избегне ова – да се открие порано пациент со тивка хипоксија. Постои апарат за ова што може да се купи без специјални рецепти – пулсен оксиметар, кој е лесен за употреба како термометар. Покажува заситување на пулсот и кислородот. Тие ги спасија животите на двајца лекари што ги познавам бидејќи тие мереа заситеност иако немаа симптоми.
Сите пациенти тестирани позитивни на коронавирус треба да внимаваат на оксиметровата сатурација и пулсот две недели. Сите луѓе кои кашлаат, се чувствуваат уморни и со треска треба да го користат, дури и ако не се позитивни за тестот. Многумина од нас се заразени без да бидат свесни за тоа.
извор: Информер.рс