Д-р мед.сци. Маја Милованчева-Поповска
интернист-нефролог
ПЗУ Промедика Медикал Центар
Кардиомиопатија е болест на срцевиот мускул која зафаќа лица од секоја возраст. Влијае на големината, формата и структурата на срцето. Срцето потешко се полни со крв и потешко ја пумпа. Може да предизвика абнормален срцев ритам, главна причина е за срцева слабост.
Два главни типа на кардиомиопатијаː
Примарна – нема други срцеви болести кои го слабеат срцевиот мускул. Во некои случаи е вродена и се пренесува и на други членови во фамилјата.
Секундарна – поради висок крвен притисок, валвуларна болест, конгенитална срцева болест, коронарна артериска болест, лекови, тосини.
Кардиомиопатијата се дели наː
Исхемична – срцевиот мускул се оштетува поради блокада на коронарните артерии (коронарна артериска болест).
Не-исхемична – има четири типаː дилатациона, хипертрофична, рестриктивна, аритмогена десно вентрикуларна дисплазија.
Други типови на кардиомиопатија кои не влегуваат во класификацијатаː индуцирана со стрес (“Takotsubo”), со хемотерапија, перипартална.
Дилатациона кардиомиопатија е најчест тип. Левата комора е зголемена, проширена, слаба. На почеток мускулот и контракциите се зајакнуваат. Со време, мускулот слабее, се намалува способноста силно да пумпа крв. Бубрезите задржуваат сол и течност во нозете, белите дробови и други органи. Се јавува конгестивна срцева слабост.
Некои лица немаат или имаат минорни симптоми кои со време се влошуваатː краток здив, отоци, пораст на тежината, слабост, замор, палпитации, аритмија, вртоглавица, несвестица (поради ирегуларен срцев ритам), крвни тромби (во екстремитетите или бубрезите, белодробна емболија).
Причиниː болест на валвули, дијабетес, тироидна болест, алкохолизам, наркотици, перипартална. Идиопатска е кога не се знае причината, кај 1/3 од случаите има фамилијарна историја.
Нерегулиран висок крвен притисок предизвикува хипертрофична кардиомиопатија. Срцевиот мускул се зголемува, хипертрофира, особено на коморите и септумот која ги дели десната и левата страна на срцето. Се намалува крвниот проток од левата комора во циркулацијата низ телото и комората треба да пумпа посилно. Промените на митралните залистоци предизвикуваат крвта да се враќа во левата преткомора.
Клетките во срцевиот мускул се неорганизирани и неправилни, што предизвикува промени во електричните сигнали, се јавува вентрикуларна аритмија (опасен брз срцев ритам, причина за срцева смрт кај млади професионални атлети).
Рестриктивната кардиомиопатија е најретка форма, зидовите на коморите се многу цврсти, ригидни, не се флексибилни за да се прошират и коморите да се наполнат со крв.
Многу лица немаат или имаат монорни симптоми и нормално живеат. Други имаат симптоми кои се влошуваат како болеста напредуваː краток здив (на почеток при вежбање, потоа и при мирување, замор, неможност за вежбање, отоци, пораст на тежината, палпитации(треперење во градите поради абнормален срцев ритам), несвестица (поради ирегуларен срцев ритам).
Причината често не се знае. Познати причини сеː создавање фиброзно ткиво, амилоидоза, хемотерапија, зрачна терапија на градниот кош, системски болести, склеродерма, саркоидоза, хемохроматоза.
Аритмогена десновентрикуларна дисплазија – редок тип на кардиомиопатија, дел од мускулот на десната комора изумира и се заменува со масно или фиброзно ткиво. Комората се проширува и послабо се контрахира. Се нарушува срцевиот електричен спроводен систем и се jавуваат аритмии. Најчесто е кај млади под 40 години и е причина за нагла срцева смрт кај атлети. Причината зошто се јавува не се знае, во 30-50% случаи оди по фамилии.