Заедничкиот проект на Светската здравстена организација (СЗО) и фондацијата на Бил Гејтс кој треба да обезбеди што поскора достапност на вакцина против коронавирусот и до најсиромашните делови на планетата, се чини ќе се соочи со проблеми како недостиг на пари, на транспортни авиони, на уреди за разладување и на самите дози на лекот. Една од најголемите пречки е што богатите земји, дури и оние кои учествуваат во „Ковакс“ програмата, во директни преговори со фармацевтските компании си обезбедија милиони дози за себе.
Најголемите сили, САД, Кина и Русија, кои исто така се лидери во развојот на вакцините, дури не се приклучија на „Ковакс“, проект поддржан од СЗО и фондациите „Цепи“ и „Гави“. Америка ја наведе „корумпираната СЗО“ како причина и фактот дека сака нејзините граѓани прво да ја направат вакцината. Кина најавува дека може да се приклучи, но планира да им даде приоритет на своето население и пријателски земји. Русија има сличен став, пишува порталот „Аксиос“.
Забележливо е стратификацијата по геополитички линии. Западните земји скоро и да не разгледуваат вакцини од Кина и Русија, иако тие две земји веќе го вакцинираат населението со домашно произведени вакцини.
Генералниот секретар на ООН, Антонио Гутереш, изјави дека е време државите да започнат да ги користат парите од националните планови за борба против ковид 19 за финансирање на „Коваците“.
Богати земји и донатори
Планот е да се купат две милијарди дози преку проектот, кои ќе бидат распределени на приоритетните групи, како што се здравствените работници, до крајот на следната година, без оглед дали некоја земја може да си ги дозволи (ќе ги добијат по намалена цена или бесплатно).
Парите се обезбедени од побогати земји и донатори и се инвестираат во производство на девет кандидати за вакцини од САД, Европа, Кина, Јужна Кореја и Австралија. Идејата е прво да се вакцинираат здравствените работници, а потоа и постарите луѓе, околу 20 проценти од населението. Србија се приклучи на програмата на 18-ти септември.
Европската унија го поддржа со 400 милиони евра, но нема да купи вакцини преку него, што може да се толкува како сомнеж во остварливоста на плановите. Од друга страна, Брисел потпиша договори со компании за купување на повеќе од милијарда дози, намалувајќи ја можноста „Коваците“ да ги обезбедат, бидејќи е сигурно дека на почетокот, производството нема да може да ја задоволи побарувачката.